Nhiều thay đổi sẽ diễn ra tại châu Âu vào năm sau về cả chính trị lẫn kinh tế.
Thời khắc quyết định
Người Anh có thể nghĩ rằng việc họ chính thức rút khỏi Liên minh châu Âu (EU) vào ngày 29 tháng 3 sẽ là thời khắc quyết định của châu Âu vào năm 2019. Và Ủy ban châu Âu (European Commisson – Cơ quan điều hành Châu Âu) có thể nghĩ rằng hội nghị thượng đỉnh không chính thức của các lãnh đạo ngày 9 tháng 5 tại Sibiu, Transylvania, Romania, sẽ là quan trọng nhất. Jean-Claude Juncker, chủ tịch Ủy ban, và nhóm của ông muốn đạt được các thỏa thuận về mọi thứ từ di cư cho tới mở rộng thị trường chung trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào cuối năm.
Nhưng thực tế, thời khắc chính trị quyết định của châu Âu sẽ diễn ra vào ngày 23-26/5, khi 27 quốc gia thành viên còn lại của EU sau khi nước Anh rút lui sẽ bầu ra một Nghị viện mới.
Cuộc bầu cử sẽ xác định ra các chủ tịch của Ủy ban Châu Âu, Hội đồng châu Âu (European Council - cơ quan chính trị cao nhất EU), Quốc hội, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Đại diện ngoại giao cấp cao. Chức chủ tịch Ủy ban sẽ thuộc về của người giành thắng lợi trong cuộc đua Spitzenkandidat, một quy trình mà 2 nhóm chính trị lớn nhất châu Âu, là Đảng Nhân dân Châu Âu (EPP) trung hữu và Đảng Xã hội Châu Âu (PES) sẽ đưa ra đề cử “ứng viên chính” và họ sẽ chạy đua với nhau. Giới phân tích nhận định, các nhóm chính trị nhỏ khác khó lòng tạo phá vỡ thế thống trị của EPP và PES trong cuộc bầu cử này.
→EU thông qua thỏa thuận Brexit lịch sử
Trừ khi ông Macron, đương kim Thủ tướng Pháp và là chủ tịch một đảng mới toanh theo đường lối trung dung là Nước Pháp Tiến lên, bằng cách nào đó có thể tạo ra đột biến. Nhưng điều đó sẽ có nghĩa là ông phải giành thế đa số tại nghị viện châu Âu để phủ quyết Spitzenkandidat, rất khó.
Tuy nhiên, cuộc bầu cử sẽ có một một chủ đề quen thuộc: sự gia tăng của chủ nghĩa dân túy. Ngay cả khi những nhóm dân túy mới nổi ở các nước châu Âu trong vài năm qua không hình thành một nhóm chung trong quốc hội châu Âu, họ sẽ là một lực lượng đáng kể trong Nghị viện châu Âu tiếp theo. Và nhóm cực tả cũng thế. Áp lực lên các nhóm chính trị trung dung ở châu Âu đang hình thành. Họ sẽ thích nghi hoặc thất bại.
Chao đảo lần cuối cùng
Trước những biến động như vậy, Ngân hàng ING vừa đưa ra một viễn cảnh khá bi quan về kinh tế châu Âu trong năm 2019. Eurozone có thể trải qua một cuộc suy thoái vì Brexit. Như một món quà chia tay, Anh lại là nguyên nhân khiến châu Âu chao đảo một lần cuối cùng khi một quá trình Brexit hỗn loạn kết thúc bằng một kịch bản không có thỏa thuận.
Dòng hàng hóa bị ứ động tại các biên giới gia tăng nhanh chóng và ngay lập tức gây ra sự gián đoạn chuỗi cung ứng lớn. Nhiều doanh nghiệp đã không giao thương với một quốc gia thứ 3 trong nhiều năm (vì đã quen với thị trường chung giữa Anh và EU) và chưa làm quen với tình hình mới. Họ không thể xuất khẩu sang Vương quốc Anh nữa và phải đối mặt với tiền phạt vì không hoàn thành nghĩa vụ theo hợp đồng.
 |
| Các kịch bản tác động kinh tế của sự kiện Brexit |
Trong khi nước Anh phải đối mặt với một cuộc suy thoái sâu, tăng trưởng Eurozone cũng chuyển biến tiêu cực. Đối với một nền kinh tế đã phải đối mặt với tăng trưởng yếu, điều này là rất dễ xảy ra, và sẽ là khá trầm trọng. Các vấn đề liên quan đến đường biên giới sẽ không dễ gì giải quyết và sẽ kéo dài tới quý III. Khi chuỗi cung ứng từ từ hồi phục, nền kinh tế phục hồi phần nào trong quý IV, nhưng các nước phụ thuộc vào thương mại với Anh như Ireland, Bỉ và Hà Lan sẽ bị suy thoái sâu hơn.
Bất ổn chính trị ở châu Âu, cũng như một sự leo thang mới của những căng thẳng thương mại Mỹ-Trung Quốc và nỗ lực mới của chính quyền Mỹ để áp thuế đối với ô tô châu Âu, dẫn đến sự suy yếu hơn nữa của nền kinh tế Eurozone. Một Brexit cứng, bầu cử tại Ý và một sự gia tăng của nhóm chống EU có thể đẩy khối này vào vòng suy thoái kỹ thuật trong quý II và quý III. Kết quả là, ECB tung ra một gói kích thích định lương quy mô (QE) nhỏ tại cuộc họp tháng 9 năm 2019.